Het Brabants dialect, de moeite wèrd
HAAREN – 29 november 2023. Ik kijk wel eens naar de Limburgse TV zender L1, de Oostelijke zenders uit Drenthe, Overijssel Gelderland en naar Omroep Fryslân om te kijken of er nog lokaal nieuws is uit de gebieden waar wij vroeger met de kinderen op vakantie gingen.
Heel lang houd ik dit niet vol want na een paar minuten sprekende mensen aangehoord te hebben haak ik af omdat er geen pepernoot van te volgen is. Ondertiteling kennen dit soort zenders bijna niet dus komen we weer terecht bij het vertrouwde Omroep Brabant. Iedere provincie en iedere streek binnen zo’n provincie heeft een bepaald dialect en zelfs het Fries is een aparte taal op de Friese scholen. Natuurlijk kennen we in Noord-Brabant ook heel veel dialecten waarbij het voor een buitenstaander moeilijk is om een gesprek te volgen.
De Brabantse taal is in de 14e eeuw ontstaan in de provincies Brussel en Antwerpen en tijdens de 80-jarige oorlog overgewaaid naar het huidige Noord-Brabant omdat er gigantisch veel mensen vanuit België naar het noorden vluchten en zo de taal hebben meegebracht. Je moet er maar niet aan denken als er in die tijd een “soort van Wilders” zou leven, welke taal we dan gesproken zouden hebben.
Hoeveel dialecten er in ons Brabant zijn is moeilijk te zeggen. Elk dorp, elke streek maar ook in de grote steden heeft men een grote woordenschat waarbij meestal de lokale mensen een rol gespeeld hebben. Het platte Tilburgs lijkt totaal niet op het Bossche dialect en ook rondom Eindhoven en Breda wordt een andere “taal” gesproken. Daarom kunnen we ook de conclusie trekken dat we zuinig moeten zijn op de vele dialecten en deze moeten koesteren, ook al zijn er maar een paar waar je echt iets van verstaat.
Iemand die al heel lang het Brabants dialect als een cultureel erfgoed hanteert is Corry Vissers – Verhoeven uit Cromvoirt. In 2003 is zij begonnen in een live radio-uitzending van de toenmalige lokale Vughtse Omroep Avulo. Het was een liedjesprogramma met nummers van Brabantse zangers en zangeressen en Corry begon dan altijd een gedicht voor te lezen in het Brabants dialect over haar eigen leven. Nadat het programma op de radio werd gestopt ging Corry verder met haar gedichtjes in het Lantaarntje, een huis- aan huisblad in Cromvoirt.
Het idee om de gedichtjes te bundelen in een boekje ontstond een tijd geleden aan de keukentafel omdat Corry het een ramp zou vinden dat al haar werk in de vergeethoek zou geraken en omdat er waarschijnlijk meer mensen zijn die het schrijven van gedichtjes in het Brabants dialect wel leuk vinden.Zaterdag 11 november werd uitgekozen om in The Battle Axe (het dorpshuis voor Cromvoirt) de boekpresentatie te doen, samen met Karin van Kooten die bij ieder gedichtje van Corry een prachtige illustratie getekend heeft. Tot grote verrassing van zowel Corry als Karin was de belangstelling overweldigend maar als je de organisatie aan de kinderen van Corry: Martijn, Mariska en Jessica laat doen dan zijn er ook niet geplande gebeurtenissen. Corry is al jaren een fervent PSV-supporter en niemand minder dan René van de Kerkhof was al om 10.00 uur present om het boekje met de titel “DE MOEITE WèRD “de wereld in te schoppen.
De grootste verrassing voor de schrijfster was een optreden en een persoonlijk woordje van de Brabantse liedjeszangeres Marie-Christien Verstraten uit Volkel.
Het boekje is de Moeite wèrd om aan te schaffen. Het is geheel in kleur en kost € bijna een tientje en op dit moment te koop bij de DA-drogist in Helvoirt en via de website van de uitgever www.pipo-pencil.nl
Groetjes, Christ van Delft